Την παράσταση Αίας, του Εθνικού θεάτρου, παρακολουθήσαμε στην Θεσσαλονίκη στο θέατρο Δάσους, μία παράσταση ενταγμένη στο πρόγραμμα του 8ου Φεστιβάλ Δάσους του ΚΘΒΕ.
Η παράσταση που είδαμε ξετυλίχτηκε ως παράσταση αντιστροφών, αφού το πρώτο μέρος ακολούθησε το δεύτερο και αυτό, το δεύτερο, προτάθηκε ως πρώτο: αποτέλεσμα συντελεσμένο στην συνθήκη θρήνου, σύγκρουσης και διαβούλευσης αρχηγών εξ αιτίας της ταφής του ήρωα όριο παράκουσης των νόμων, ένεκα της συγγένειας του αίματος και του ηθικού χρέους που συνεπάγεται το γένος καταγωγής και το εθιμικό δίκαιο της τιμής.
Στο δεύτερο μέρος, στοχοποιήθηκε ανάστροφα η μανία του ήρωα εξ αιτίας της παρέμβασης της Θεάς Αθηνάς και έτσι ο περιγελασμένος ήρωας οδηγείται στην αναπότρεπτη πράξη της αυτοχειρίας, σχηματοποιώντας τα αίτια ατομικών δεινών και την αιτία του ανόσιου θανάτου. Η παράσταση είχε άνισα μεγέθη σκέψεων που υλοποιήθηκαν μονομερώς, αφήνοντας μία επίγευση ατελούς και ανοικτής υπόθεσης εργασίας. Οι ερμηνείες των ηθοποιών είχαν ενδιαφέρον στις αποχρώσεις των βεβαιοτήτων τους και στις μικρές αναλαμπές των δοκιμών υπέρβασης των ρόλων που κλήθηκαν να ενσαρκώσουν επί σκηνής.
Η δράση τοποθετήθηκε σε αφιλόξενο, ψυχρό περιβάλλον. Το σκηνικό έδειξε ένα ανοιχτό πεδίο δρόμων με μια σκηνή-στάνη με στοιβαγμένο χιόνι γύρω. Εντός ή εκτός αυτού του σπειροειδούς διαδρόμου, αξιοποιώντας τον χώρο της ορχήστρας, κινήθηκαν οι πρωταγωνιστές του δράματος και τα μέλη του Χορού. Αναμετρήθηκαν σε κατά μέτωπον όψιν των τεκταινομένων, σε αναδιηγήσεις αντιπαράθεσης και σκιώδεις παραμορφώσεις, προκειμένου να εξηγηθεί η ρίζα της σύγκρουσης, η πλάνη της μανίας και ο λόγος της αυτοχειρίας του ήρωα, σε ένα παιχνίδισμα μεταμορφώσεων (κοστούμια-σκευή) όχι πάντα επιτυχές αισθητικά.
Τα λόγια ακούστηκαν μεστά στο φιλοσοφικό τους βάρος και διφορούμενα στις σκοτεινές τους πτυχές, στην λόγια μετάφραση που επιλέχθηκε ως αφετηρία και βάση της αναπαράστασης της μοίρας του Αίαντα, ήρωα των επών του Τρωικού κύκλου.
Η μουσική ήταν στοχαστική και έδωσε πόντους καλλιτεχνίας στην παράσταση. Μουσική με πλούσια ηχοχρώματα, εμβάθυνε την περιγραφή ήθους προσφέροντας συγκίνηση με τις φράσεις και τα μοτίβα της. Ενίσχυσε την κίνηση στην ροή της παράστασης, με τους μουσικούς να εισέρχονται στο σκηνικό τοπίο ή να στέκονται στο βάθος της σκηνής ή στο προσκήνιο να συμμετέχουν επί σκηνής στην δράση, συνοδεύοντας ανήσυχα τα επεισόδια και τα στάσιμα σε στροφές και αντιστροφές, με τις απτές καλλίφωνες ανταποκρίσεις από τα μέλη του Χορού σε συνδυασμό και με τα λόγια των άλλων ηρώων-πρωταγωνιστών σε μια εύπλαστη συνομιλία φωνών και οργάνων.
Έτσι έκλεισε ο κύκλος της παράστασης αυτής, στην αιχμή μιας -καλής πρόθεσης- απόπειρας θεώρησης του ύφους της τραγωδίας του Αίαντα, δοκιμασία και στοίχημα ανοίγματος σε νέες καλλιτεχνικές οπτικές στην προοπτική ενός γόνιμου διαλόγου του τρόπου μελέτης και αναπαράστασης του αρχαίου δράματος που -συνεχίζει να- μας αφορά αιώνες τώρα.
Εθνικό Θέατρο
Αίας του Σοφοκλή
Μετάφραση: Νίκος Α. Παναγιωτόπουλος
Σκηνοθεσία: Αργύρης Ξάφης
Δραματουργική επεξεργασία: Ασπασία-Μαρία Αλεξίου, Αργύρης Ξάφης
Σκηνικά: Μαρία Πανουργιά
Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη
Μουσική: Κορνήλιος Σελαμσής
Χορογράφος: Χαρά Κότσαλη
Φωτιστής: Αλέκος Αναστασίου
Βοηθός σκηνοθέτις: Μαρία Σαββίδου
Μουσική διδασκαλία: Μελίνα Παιονίδου
Φωνητική προετοιμασία: Απόστολος Κίτσος
Δραματολόγος παράστασης: Ασπασία-Μαρία Αλεξίου
Α’ βοηθός σκηνοθέτη: Μάγια Κυριαζή
Β΄ βοηθός σκηνοθέτη: Βασιλική Αθανασοπούλου
Βοηθός σκηνογράφου: Σοφία Θεοδωράκη
Ηθοποιοί
Δημήτρης Ήμελλος (Οδυσσέας)
Δέσποινα Κούρτη (Αθηνά)
Τάσος Μικέλης (Ευρυσάκης)
Γιάννης Νταλιάνης (Μενέλαος)
Εύη Σαουλίδου (Τέκμησσα)
Στάθης Σταμουλακάτος (Αίας)
Χρίστος Στυλιανού (Τεύκρος)
Νίκος Χατζόπουλος (Αγαμέμνων)
Χορός (αλφαβητικά) Ασημίνα Αναστασοπούλου, Δημήτρης Γεωργιάδης, Αφροδίτη Κατσαρού, Ερατώ Καραθανάση, Φάνης Κοσμάς , Λάμπρος Κωνσταντέας , Ευσταθία Λαγιόκαπα, Αλκιβιάδης Μαγγόνας, Ειρήνη Μπούνταλη, Φώτης Στρατηγός
Μουσικοί επί σκηνής (αλφαβητικά} Στέφανος Δαφνής (τρομπέτα, φιλικόρνο), Μάνος Βεντούρας (κόρνο), Σπύρος Βέργης (τρομπόνι, ευφώνιο), Μενέλαος Μωραΐτης (τούμπα)
«Αίας» του Σοφοκλή | Θέατρο Δάσους 2022 | κριτική Άγγελα Μάντζιου
Έχετε ερωτήσεις;
Επικοινωνήστε μαζί μας
